STANDARDY WYMAGAŃ BĘDĄCE PODSTAWĄ PRZEPROWADZANIA SPRAWDZIANU
1. Czytanie
Uczeń:
1) odczytuje różne teksty kultury (w tym kształtujące tożsamość narodową i postawę obywatelską):
a) źródła i teksty historyczne, w tym: fragmenty kronik, pamiętników, listów, elementy dziedzictwa kulturowego,
w szczególności zabytki architektury reprezentatywne dla danej epoki, polskie pieśni patriotyczne,
b) teksty literackie, w tym: baśnie, legendy, mity, opowiadania, utwory poetyckie i prozatorskie z klasyki
dziecięcej i młodzieżowej – polskiej i światowej,
c) teksty użytkowe, w tym: telegram, zaproszenie, zawiadomienie, instrukcję, przepis, ogłoszenie, kartkę
pocztową, list prywatny i oficjalny, tabelę, notatkę,
d) proste teksty podręcznikowe, a także publicystyczne i popularnonaukowe, w tym: audycję radiową
i telewizyjną, artykuł prasowy,
e) przedstawienia teatralne i filmy,
f) przekazy ikoniczne, w tym: komiksy, dzieła malarskie, rzeźby,
rozpoznaje ich cechy charakterystyczne, dostrzega znaczenia dosłowne i odkrywa sensy przenośne,
2) określa funkcje elementów charakterystycznych dla danego tekstu:
a) rozumie pojęcia: fikcja literacka, świat przedstawiony, nadawca, odbiorca, podmiot mówiący, narracja,
przenośnia, rytm,
b) posługuje się czynnie terminami: bohater, wątek, akcja, autor, narrator, epitet, porównanie, wyraz
dźwiękonaśladowczy, rym, zwrotka, refren, baśń, legenda, opowiadanie, powieść, proza, poezja oraz
podstawowymi terminami związanymi z przekazami ikonicznymi, plastyką, muzyką, radiem, telewizją,
filmem, teatrem, prasą,
3) rozumie znaczenia podstawowych symboli występujących w instrukcjach i w opisach:
a) diagramów,
b) map,
c) planów,
d) schematów,
e) innych rysunków,
4) odczytuje dane z:
a) tekstu źródłowego,
b) tabeli,
c) wykresu,
d) planu,
e) mapy,
f) diagramu
oraz odpowiada na proste pytania z nimi związane.
2. Pisanie
Uczeń:
1) pisze na temat i zgodnie z celem, posługując się następującymi formami wypowiedzi:
a) opowiadanie,
b) opis przedmiotu, krajobrazu, postaci rzeczywistej i literackiej, dzieła sztuki,
c) sprawozdanie z uroczystości szkolnej, wycieczki,
d) notatka w formie planu, tabeli, wykresu, streszczenia,
e) kartka pocztowa,
f) list prywatny i oficjalny,
g) telegram,
h) zaproszenie,
i) zawiadomienie,
j) ogłoszenie,
k) instrukcja,
l) przepis,
2) formułuje wypowiedzi ze świadomością celu (intencji):
a) pyta i odpowiada,
b) potwierdza i zaprzecza,
c) poleca i prosi,
d) przyrzeka i obiecuje,
e) zachęca i zniechęca,
f) zaprasza,
g) przeprasza,
h) współczuje,
i) żartuje,
j) wątpi,
k) odmawia,
3) buduje tekst poprawny kompozycyjnie (ok. 1 strony formatu A4), celowo stosując środki językowe i przestrzegając
norm gramatycznych, ortograficznych i interpunkcyjnych,
4) przedstawia w postaci graficznej dane zapisane w tabeli:
a) przenosi informacje na oś liczbową, chronologiczną, układ współrzędnych,
b) wyraża dane w postaci diagramu słupkowego, prostego schematu, innego rysunku,
5) dba o układ graficzny, czytelność i estetykę zapisu:
a) dostosowuje zapis do formy wypowiedzi,
b) wyróżnia części tekstu zgodnie z jego strukturą,
c) pisze czytelnie.
3. Rozumowanie
Uczeń:
1) posługuje się kategoriami czasu i przestrzeni w celu porządkowania wydarzeń:
a) sytuuje je w przestrzeni,
b) umieszcza daty w przedziałach czasowych,
c) oblicza upływ czasu między wydarzeniami,
d) porządkuje wydarzenia w kolejności chronologicznej.
2) przedstawia przyczyny i skutki wydarzeń i zjawisk:
a) domyśla się przyczyn, przewiduje skutki wydarzeń bliskich życiu i swoim doświadczeniom,
b) wskazuje główne przyczyny i skutki doniosłych wydarzeń w historii Polski,
c) wyjaśnia przyczyny i skutki zmian, które zachodzą w środowisku w wyniku działalności człowieka,
3) określa znaczenie osiągnięć człowieka dla rozwoju cywilizacyjnego:
a) wyjaśnia na prostych przykładach zmiany cywilizacyjne, jakie nastąpiły na przestrzeni dziejów,
b) opisuje najważniejsze osiągnięcia, które składają się na polskie dziedzictwo kulturowe,
4) wyraża własne opinie i próbuje je uzasadnić, wyjaśniając swoje stanowisko, używa odpowiednich argumentów,
5) opisuje sytuację przedstawioną w zadaniu za pomocą:
a) wyrażenia arytmetycznego i prostego wyrażenia algebraicznego,
b) prostego równania pierwszego stopnia z jedną niewiadomą,
c) planu,
d) mapy,
e) prostego schematu,
f) diagramu słupkowego,
g) innego rysunku,
6) rozpoznaje charakterystyczne cechy i własności:
a) liczb,
b) figur,
c) zjawisk,
d) przemian,
e) obiektów przyrodniczych,
f) elementów środowiska,
wskazuje różnice i podobieństwa oraz porządkuje je,
7) dostrzega prawidłowości, opisuje je i sprawdza na przykładach:
a) opisuje zjawiska o charakterze powtarzalnym, spotykane w najbliższym otoczeniu,
b) na podstawie opisu zjawiska mającego charakter prawidłowości wnioskuje o dalszym jego przebiegu,
8) ustala sposób rozwiązania zadania oraz prezentacji tego rozwiązania,
9) analizuje otrzymane wyniki i ocenia ich sensowność:
a) porównuje wyniki z własnym doświadczeniem,
b) sprawdza wyniki z warunkami zadania.
4. Korzystanie z informacji
Uczeń:
1) wskazuje źródła informacji, posługuje się nimi,
2) analizuje oferty mediów kierowane do dzieci i młodzieży, wybiera spośród tych ofert, kierując się wskazanymi
kryteriami (osadzonymi także w wartościach).
5. Wykorzystywanie wiedzy w praktyce
Uczeń:
1) posługuje się poznanymi terminami do opisywania zjawisk i sytuacji spotykanych w środowisku,
2) wybiera przyrządy służące do obserwacji i pomiaru, odpowiada na pytania dotyczące przebiegu zjawisk, zapisuje
wyniki obserwacji,
3) wykonuje obliczenia dotyczące:
a) długości,
b) powierzchni,
c) objętości,
d) wagi,
e) czasu,
f) temperatury,
g) pieniędzy,
4) planuje i wykonuje obliczenia z wykorzystaniem kalkulatora,
5) wykorzystuje w sytuacjach praktycznych własności:
a) liczb,
b) figur,
c) zjawisk,
d) przemian,
e) obiektów przyrodniczych,
f) elementów środowiska
i stosuje je do rozwiązania problemu,
6) zna zasady bezpiecznego posługiwania się urządzeniami technicznymi i materiałami chemicznymi, rozpoznaje
oznakowania substancji toksycznych, łatwopalnych i wybuchowych, objaśnia zasady użytkowania domowych
urządzeń elektrycznych,
7) wyjaśnia na podstawie instrukcji obsługi, jak uruchomić i wykorzystać proste urządzenia techniczne,
8) rozumie potrzebę stosowania zasad:
a) higieny,
b) bezpieczeństwa,
c) zdrowego trybu życia,
d) oszczędnego korzystania z energii i innych zasobów przyrody,
e) postępowania w środowisku przyrodniczym.